Turkiyaning Egey mintaqasi – o’zining sokin muhiti, manzarasi, mazali zaytun moyi, boy vinochilik merosi va barra sabzavotlardan tayyorlanadigan mashhur pazandalik madaniyati bilan mehmonlarni kutib oladi. Ushbu oshxonaning eng mashhur lazzatlari TurkEgeyning unumdor yerlaridagi o’tlardan tayyorlangan o’ziga xos reseptlarda dasturxonga tortiladi.
Bu yoqimli o’tlar vitaminlar va minerallarning yuqori darajada uyg’unlashuvi tufayli noyob shifo manbai sifatida e’tiborni tortadi. Ushbu xususiyatlar tufayli bu mintaqa dunyodagi yagona o’tlar festivaliga mezbonlik qilishi mumkin. TurkEgey sarguzashtiga tayyorlaning, u yerda siz mazali ko’katlarga boy taomlaridan bahramand bo’lasiz va sog’lomlashasiz!
Dorivor o’tlar: Tabiatdan dasturxongacha
Yashil otquloq, «Sibes» o’ti, qushqo’nmas, dengiz loviyasi, arpabodiyon, qovoq gullaridan do’lma, rukola, qichitqi o’ti va gibiskus … Ko’pgina g’ayrioddiy nomlari bilan mashhur bo’lgan bu o’tlar Egey dengizi qirg’oqlari bo’ylab yetishib chiqadigan eng mashhurlaridan sanaladi.
Otquloq qo’zichoq qulog’iga o’xshagani uchun turk tilida «qo’zi qulog’i» nomi bilan ataladi. O’zining nordon ta’mi bilan bu shifobaxsh o’t ko’pincha salatlar, sho’rvalar va pishiriqlarda ishlatiladi. Bundan tashqari, zaytun moyi bilan ham yaxshi juftlik bo’la oladi. Yashil otquloq, A va S vitaminlari, shuningdek, kaltsiy, kaliy, magniy va fosforga boy o’t tanani mustahkamlab, ko’plab kasalliklarni davolaydi.
«Sibes» o’ti mintaqadagi eng mashhur o’tlardan biri bo’lib, karam va gulkaramni kesish va yig’ishdan keyin tuproqda qolgan ildizlardan o’sadi. Ko’pincha pishirilgan, zaytun moyi va limon bilan xizmat qiladigan Sibes o’ti har qanday baliq bo’lgan stolda bo’lishi kerak. S vitaminining boy manbai bo’lgan Sibes o’ti ovqat hazm qilish tizimining muammosiz ishlashiga yordam beradi.
Qushqo’nmas vitamin va minerallarga boy, oq tuzilishga, shuningdek, barg va tikanlarga ega. Zaytun moyida ham qovurilishi mumkin bo’lgan bu o’t an’anaviy ravishda qo’zichoq go’shti va maxsus ziravorlar bilan xizmat qiladi. O’tning nomi turkchada “Shevket-i bostan” ya’ni “bog’ning tikani” degan ma’noni anglatadi.
Dengiz loviyasi Egey dengizida ko’p o’sadigan og’izda sho’r va nordon ta’m qoldiradigan o’simlik turi sanaladi. Dengiz suvida yetishtirilgan ushbu o’t, Egey dasturxonlarida salat sifatida xizmat qiladi. O’t issiq suvda qaynatilgandan so’ng darhol sovuq suvga solingan holda yaxshilab pishiriladi va zaytun moyi, sarimsoq va limon bilan tanavvul qilinadi.
Arpabodiyon anisga o’xshash qattiq xushbo’y hidga ega va butaga o’xshash ko’rinishi tufayli turkchada «tangle» deb nomlanadi. Rimliklar keng qo’llagan arpabodiyon aralash o’tli qovurilgan qo’zichoq taomnomaning muhim tarkibiy qismidir. Arpabodiyon odatda limon va zaytun moyi bilan salat sifatida iste’mol qilinadi, lekin tuxum bilan ham pishirilishi mumkin. Yo’talni bostirish xususiyati bilan tanilgan arpabodiyon barglari ham quritilishi va choy sifatida tayyorlanishi mumkin.
Qovoq gulidan do’lma TurkEgeyda topilgan eng o’ziga xos taomlardan biridir. Taomga nom bergan qovoq gullari erta tongda to’liq ochilib, quyosh issiqligida so’nmagan holda yig’ib olinadi. Ularning ichi do’lmaning masallig’iga to’ldirilgandan so’ng pishiriladi va dasturxonga tortiladi. To’q sariq qovoq gullari A, S va B vitaminlariga boy.
Rukola baliq dasturxonlari uchun zarur bo’lgan qirrali barglari va xush ta’mi bilan diqqatni tortadi. Karahindiba tarkibida yuqori miqdorda A va S vitaminlari, temir, kalsiy va kaliy mavjud bo’lib, qadim zamonlardan beri tabiblar tomonidan ham qo’llanilgan. Rukolani qaynatib, qatiq bilan aralashtirib ham yeyish mumkin. Rukola barglari quritib, dorivor choy tayyorlash uchun ham qo’llaniladi.
Qichitqi o’ti ko’plab shifobaxsh foydalari bilan Egey dengizi hududida eng ko’p iste’mol qilinadigan o’tlardan biridir. “Qichitqi o’ti» deb nomlanishiga sabab, u terini tirnash, qichishish va teginganda kuyish hissi keltirib chiqaradi. Bundan tashqari, Rim askarlari qichitqi o’t barglarini tanalariga surtganlari va sovuq havo sharoitlaridan kamroq ta’sirlanganlari ma’lum. Qichitqi o’ti ko’pincha pishiriqlar va sho’rvalarda iste’mol qilinadi.
Gibiskus Egey mintaqasida tabiiy ravishda o’sadigan odatiy bahor o’tidir. Qadimgi Yunoniston va Rim davridan beri iste’mol qilingan bu foydali o’simlik qovurilgan holda iste’mol qilinadi. S vitamini va antioksidantlarga boy gibiskus, shuningdek, choy sifatida shamollashni davolash uchun ishlatiladi.
