«Ahmoqlar kuni» yoxud 1 aprel – «Hazil kuni»ning kelib chiqishni bilasizmi?

1-aprel dunyoning ko’plab mamlakatlarida «Ahmoqlar kuni» sifatida nishonlanadi. Ba’zi shtatlarda ular aprelni ahmoq kuni deb atashni afzal ko’rishadi. Ushbu bayram norasmiy, ammo har doim quvnoq. Do’stlar va tanishlar bilan hazil qilish, ularni masxara qilish va kulgili sovg’alar berish odat tusiga kiradi.

 

Bu kun haqida ilk belgilar kulgi Xudosi sharafiga Qadimgi Rimga tegishli bo’lib, u yerda fevral oyining o’rtalarida (aprel oyining boshlarida emas) ahmoqlar bayrami nishonlangan. Bayramlarning ko’plab tarjimonlari aprel kunining kelib chiqishini 31 mart kuni hazil bayrami nishonlangan Qadimgi Hindiston bilan bog’lashadi.

 

16-asrda Yevropada aprel ahmoqlarining hazillari an’anasi paydo bo’lgan. Fransiyada 1564 yilda qirol Karl IX yangi yilni 1 apreldan 1 yanvarga ko’chirish to’g’risida farmon chiqardi. Ba’zi odamlar 1 aprelda yangi yilni nishonlashni davom ettirdilar va ularga bo’sh sovg’alar berib, masxara qilishgan. O’sha paytda quyosh Baliq yulduz turkumida edi. O’shandan beri Fransiyada kulgili nayranglar “aprel baliqlari“ nomi bilan mashhur.

 

Shuningdek, zamonaviy dunyo ushbu bayramni zilzila tugaganligi munosabati bilan bayram sharafiga baliq sovg’a qilgan Neapolitan qiroli Montereyga qarzdor bo’lgan versiya ham mavjud. O’shandan beri 1-aprel hazillari odat tusiga kirgan.