O‘zbekiston IQ ko‘rsatkichi reytingida yuqoriladi
So‘nggi yillarda insonning kognitiv qobiliyatlari pasayib borayotganini ko‘rsatadigan tashvishli tendensiyalar paydo bo‘ldi. Turli yosh guruhlarida muammoni hal qilish qobiliyati zaiflashmoqda va fikrlash qobiliyati yomonlashmoqda. Bu haqda “Medical Xpress” portali xabar berdi.
Portalga ko‘ra, Norvegiyada bu borada tadqiqot o‘tkazilgan. Tadqiqot 1970 yildan 2009 yilgacha yashagan norvegiyaliklarning IQ darajasini tahlil qilgan. Ma’lum bo‘lishicha, XX asr boshidan 1975 yilgacha yashab o‘tgan odamlarning har bir avlodi o‘zidan oldingi avlodga qaraganda 3 barobar aqlliroq bo‘lgan. Biroq 1970 yildan boshlab IQ darajasi pasayishni boshladi. Ya’ni, har bir avlod oldingi avloddan 7 ko‘rsatkichga ortda qolmoqda.
Olimlarning fikricha, zamonaviy odamlarning IQ darajasining pasayishi texnologik taraqqiyot oqibatidir. Shunday qilib, zamonaviy inson kitob o‘qish odatini yo‘qotdi. Buning o‘rniga u televizor ko‘rish, ijtimoiy tarmoqlarda uzoq vaqt o‘tkazish, kompyuter o‘yinlarini o‘ynash kabi yangi odatlarga o‘rgandi.
National Endowment for the Arts tomonidan 2022 yilda o‘tkazilgan tadqiqot shuni ko‘rsatdiki, 2021 yilda amerikaliklarning atigi 37,6 foizi roman yoki qissa o‘qigan, bu 2017 yildagi 41,5 foizdan va 2012 yilda 45,2 foizdan sezilarli darajada pasayishdir.
Kognitiv qobiliyatlarning pasayishi faqat Qo‘shma Shtatlardagi mahalliy muammo emas. Iqtisodiy hamkorlik va taraqqiyot tashkiloti (OECD) tomonidan olib borilgan tadqiqotlar shuni ko‘rsatadiki, butun dunyo bo‘ylab kattalar ham asosiy hisoblash va savodxonlik ko‘nikmalaridagi salbiy ko‘rsatkichlar bilan kurashmoqda.
