Turkiyaning Sharqiy Ekspresi, Turkiyaning markazidan sharqiga unutilmas sayohatni taklif qiluvchi dunyoning eng yaxshi temir yo’l yo’nalishlaridan biri bo’lib, yo’lovchilarini kutib olishni boshladi. Turkiyaga tashrif buyurgan har bir sarguzasht izlovchi boshdan kechirishi kerak bo’lgan marshrut sifatida Sharqiy Ekspres yaqinda 2023-2024 yillardagi birinchi xizmatini yakunladi. Taxminan 1310 kilometrlik poyezd safari Turkiyaning poytaxti Anqaradan boshlanib, Qirqqala, Kayseri, Sivas, Erzinjon va Erzurumgacha davom etadi va Karsda tugaydi. Taxminan 26 soat davom etadigan sayohat yo’lovchilarga marshrut bo’ylab Turkiyaning turli geografiyasini kuzatish va mavsum davomida sharqiy viloyatlarning g’ayrioddiy qishki manzillarga aylanishini ko’rish imkonini beradi.
Sarguzashtlarning «Bir turi»
Anqara-Kars yo’nalishida ikkita alohida poezd ishlaydi, Sharqiy Ekspres va Turistik Sharq Ekspresi. Sharqiy Ekspress yaqinda shu qadar mashhur bo’ldiki, talabni qondirish uchun 2019 yilda marshrutga turistik versiya qo’shildi. Sharqiy Ekspressda pullman va kushet vagonlari mavjud va taxminan 50 ta to’xtash joyiga ega, Turistik Sharq Ekspress esa uxlash va ovqatlanish vagonlarini o’z ichiga oladi va 29 ta to’xtash joyiga ega. Sharqiy Ekspressda tanaffus vaqti cheklangan bo’lsa-da, Turistik Sharq Ekspressida ikki-uch soatlik tanaffuslar mavjud, shuning uchun yo’lovchilar yo’nalish bo’ylab ko’proq narsani ko’rishlari mumkin.
Turistik Sharq Ekspressining yangi mavsumdagi xizmati Anqara-Kars yo’nalishidagi Erzinjon va Erzurum stansiyalarida va qaytish yo’nalishi bo’lgan Kars-Anqara yo’nalishidagi Ilish, Divrig’i va Sivas stansiyalarida diqqatga sazovor joylarida to’xtaydi. Turistik Sharq Ekspressida sakkizta yotoq va bitta ovqat mashinasi mavjud bo’lib, ular juda qulay. Har bir uxlab yotgan mashinada ikkita karavotli o’nta bo’linma (xona) mavjud. Yo’lovchilar vagonda nonushta va kechki ovqatdan bahramand bo’lishlari mumkin bo’lsa-da, ijtimoiy tarmoqlar ta’sirida o’sib borayotgan tendensiya – o’z kupesida qulay ovqatlanish, bu yerda yo’lovchilar o’zlari olib kelgan yoki yo’l bekatlaridan buyurtma beradigan noz-ne’matlar bilan o’z didiga qarab dasturxon tayyorlab, bezashlari mumkin.
Oxirgi bekat Turkiyaning sehrli qish shahri – Kars.
Turistik Sharq Ekspressining mashhurligi ortib borayotgani uni sayohatchilar uchun eng noyob qishki manzilga aylantirdi. Karsning go’zalligi, sayohatning so’nggi bekati va marshrut bo’ylab joylashgan boshqa go’zal Anadolu shaharlari bu shon-shuhratda muhim omillardir. Turkiyaning shimoli-sharqida joylashgan Kars, Urartular, Forslar, Sharqiy Rimliklar, Saljuqiylar, Usmonlilar va Ruslar va boshqa ko’plab xalqlarga mezbonlik qilgan Anadoluning eng qadimgi aholi punktlaridan biri hisoblanadi. Shaharning ko’plab muhim savdo yo’llari, jumladan, Ipak yo’li chorrahasida joylashganligi ko’p qatlamli, me’moriy va madaniy jihatdan boy manzilning rivojlanishiga olib keldi. Kars markazidagi mehmonxonalar Boltiqbo’yi uslubidagi ajoyib binolarda mehmonlarni qabul qiladi va Kavkaz shoulari va sovuq qish oqshomlarida qulay muhit bilan mashhur bo’lgan shahar restoranlari ham shaharni o’ziga xos qiladi. O’zining o’ziga xos ta’mi bilan mashhur bo’lgan Karsning boy oshxonasi – ayniqsa mintaqaviy pishloqlar va mavsumiy g’oz taomlari – shahar mehmonlariga taqdim etadigan ko’plab zavqlarning bir nechtasi.
Shahar markazi bo’ylab sayr qilish bir nechta ajoyib bazalt tosh binolarni ko’rsatadi. Bu diqqatga sazovor joylar orasida Fethiye masjidi, Kumbet masjidi, Kars qal’asi va Kars oqimini o’rab turgan inshootlar kiradi. YuNESKOning Butunjahon merosi ro’yxatiga kiritilgan Ani arxeologik ob’yekti, shubhasiz, mintaqaning eng ajoyib to’xtash joylaridan biridir. Ani qadimgi shaharni o’rab turgan devorlardan tortib turli xil soborlar to’plamigacha, bugungi kungacha saqlanib qolgan masjidlar, karvonsaroylar va ko’priklar, davrning diniy, ma’muriy, harbiy va fuqarolik arxitektura namunalarini hozirgi kunga olib keladigan tuzilmalari bilan ajoyib manzarani taqdim etadi. Mashhur chang’i yo’nalishi sifatida ham tanilgan Kars, dunyoda uchinchi eng baland chang’i yo’li va faqat Alp tog’larida ko’rinadigan chang kristalli qorni o’z ichiga olgan Sariqamish chang’i markaziga mezbonlik qiladi. Yana bir ajoyib Kars tajribaslaridan biri noyabr oyi oxirida bir necha metr qalinlikdagi muz bilan muzlab qoladigan Childir ko’lida ot chanalarda minish orqali ko’p asrlik an’anani nishonlashdir.
