Taxminan 4000 yil oldin, er -xotin nikoh shartnomasini loydan yasalgan. Bu loydan yasalgan nikoh shartnomasini 2017 yilda Turkiyadagi Kultepe Kanish arxeologik joyidan topilganida, tez orada shartnomaning katta qismi bolalar uchun ekanligi ma’lum bo’ldi. Ossuriyalik er -xotin Lakipum va Xatala ikki yil ichida o’z farzandlarini tug’ishga harakat qilishdi.
Agar bolalar bo’lmasa, xotini surrogat onani topishi kerak edi. Aniqroq aytganda, Xatala eriga qul sotib olishi kerak edi. Bola tug’ilgandan so’ng, agar xohlasa, Lakipumga onasini sotishga ruxsat berilgan.
Shartnoma, bugundan biroz boshqacha tarzda bo’lsa ham, surrogatlik va bepushtlik haqida gapiradigan eng qadimiy shartnoma. Bu bepushtlik xotinning aybi ekanligi haqidagi qadimgi e’tiqodni aks ettirsa da, shartnomada ajralish ko’zda tutilgan. Ajralish tashabbuskori ajrashayotgan umr yo’ldoshiga tana vaznining besh barobar o’lchovida kumush tanga to’lashi kerak edi.
