AQSh, Germaniya, Fransiya, Buyuk Britaniya va Yaponiya kabi 35 davlatdan iborat guruh bir ovozdan Rossiya va Belarus sportchilarini 2024 yilgi Olimpiada o’yinlaridan chetlashtirishni talab qilishga qaror qildi. Bu haqda 10 fevral, juma kuni Litva ta’lim, fan va sport vaziri Yurgita Shyugjdinene ma’lum qildi.
«Biz boykotga muhtoj emasmiz, degan yo’nalishda harakat qilmoqdamiz, chunki barcha davlatlar bir ovozdan qaror qabul qiladi», – deya Shyugjdinene so’zlarini keltiradi Reuters.
Ukraina prezidenti Volodimir Zelenskiy ham 35 mamlakat sport vazirlari ishtirokidagi onlayn yig’ilishda qatnashdi, unda rossiyaliklar va belaruslarni xalqaro musobaqalarga qabul qilish masalasi muhokama qilindi, dedi Litva Ta’lim, fan va sport vazirligi vakili. Unga ko’ra, Zelenskiy ishtirokchilarga murojaatida Rossiyaning Ukrainaga bostirib kirishiga betaraflik tamoyillarini qo’llash mumkin emasligini aytgan.
O’tgan hafta Ukraina Milliy olimpiya qo’mitasi (MOK) agar Rossiya va Belarus sportchilari neytral bayroq ostida ham qatnashsa, Parij-2024 yozgi Olimpiada o’yinlariga boykot qilish taklifini qo’llab-quvvatladi. «Biz Rossiya va Belarusdan sportchilarning xalqaro musobaqalarga kiritilishiga qarshi harakat qilamiz. Urush davom etar ekan, biz ularni u yerda ko’rmasligimiz kerak», – dedi Ukraina sport vaziri va Milliy olimpiya qo’mitasi rahbari Vadim Gutsayt. «Agar shunga qaramay, rossiyalik va belaruslik sportchilar xalqaro musobaqalarga qo’yilsa, mening shaxsiy fikrimcha, oxirgi chora Olimpiya o’yinlarini boykot qilishdir», – dedi u.
Rossiya va belaruslik sportchilarning Parijdagi Olimpiada o’yinlaridagi ishtiroki Xalqaro olimpiya qo’mitasida (XOQ) hali muhokama qilinmagan, shuning uchun Ukraina rasmiylari tomonidan 2024 yilgi Olimpiada o’yinlariga boykot e’lon qilish haqidagi tahdidlar «o’rinsiz», deb ma’lum qildi tashkilot rahbari Tomas Bax Vadim Gutsaytga yo’llagan maktubida.
Baxning so’zlariga ko’ra, Ukraina rasmiylarining Rossiya va Belarus sportchilari hatto neytral bayroq ostida ham Olimpiada o’yinlarida qatnashishiga yo’l qo’ymaslik haqidagi chaqiriqlari va Ukraina tomonidan o’yinlarni boykot qilish haqidagi ogohlantirishlar «Olimpiya harakatining ko’pchiligi tomonidan qo’llab-quvvatlanmaydi».
Polsha sport va turizm vaziri Kamil Bortnichuk ham Olimpiya o’yinlarini boykot qilish masalasi hali ko’rib chiqilmaganini ta’kidladi. «Hozircha boykot haqida gapirish vaqti emas», dedi u juma kuni bo’lib o’tgan matbuot anjumanida. Polsha vazirining so’zlariga ko’ra, yechim – rossiyalik va belaruslik dissidentlarni o’z ichiga olgan «qochqinlar jamoasi»ni yaratish bo’lishi mumkin.
Rossiya va belaruslik sportchilarning Olimpiadada ishtirok etishi borasida munozaralar dekabr oyida, XOQ bu fikrni bildirganidan so’ng va AQSh Olimpiya qo’mitasi uni qo’llab-quvvatlaganidan keyin davom etdi.
Oradan ko’p o’tmay, Litva, Latviya, Estoniya va Polsha tajovuzkor davlat va uning sherigi sportchilarining hatto neytral bayroq ostida ham xalqaro musobaqalarda ishtirok etishini qabul qilib bo’lmaydi, deb e’lon qildi. Ukrainaning pozitsiyasini Buyuk Britaniya va Skandinaviya davlatlari ham qo’llab-quvvatladi.
Yanvar oyida Parij meri Ann Idalgo rossiyalik va belaruslik sportchilarni musobaqadan mahrum qilmaslik uchun neytral bayroq ostida Olimpiya o’yinlarida ishtirok etishga ruxsat berishi mumkinligini aytgan edi. Ammo fevral oyi boshida u o’z fikrini o’zgartirib, bunday murosani «nomaqbul» deb atadi.
Rasmiyning so’zlariga ko’ra, Rossiya va Belarus sportchilarining Parijdagi o’yinlarda ishtirok etishi Rossiyaning Ukrainaga qarshi urushi to’xtatilgan taqdirdagina mumkin. «Boshqa davlatga hujum qilgan davlatga hech narsa bo’lmagandek gapirishga va Ukrainaga bombalar yog’ayotgan bir paytda delegatsiyaning Parijga kelishiga ruxsat berish mumkin emas», dedi u.