Tabiiyki, tuz biz iste’mol qiladigan deyarli hamma narsada – nafaqat sho’r gazaklarda, balki juda oddiy ta’mga ega ovqatlarda ham mavjud. Yurak-qon tomir tizimi kasalliklariga chalingan odamlar esa ularning iste’molini iloji boricha kamaytirishlari yaxshiroqdir.
Qaysi tuz foydaliroq?
Bu savolga yagona javob yo’q. Dengiz tuzi mohiyatan ta’mi, tuzilishi va qayta ishlanish jihatidan osh tuzidan farq qiladi. Shu bilan birga, dengiz tuzida ham, osh tuzida ham og’irlik bo’yicha bir xil miqdordagi natriy mavjud. Shunday qilib, dengiz tuzi odatdagidan ko’ra sog’liq uchun hech qanday foyda keltirmaydi.
Yashirin tuzli mahsulotlar
Yashirin tuzning eng ko’p miqdori bizga tanish bo’lgan yeguliklarda mavjud: non, pissa, yaxna go’sht, kolbasa va hatto ziravorlarda. Yog’siz ovqatlarga suyanmang – ular ko’pincha ortiqcha tuz qo’shadilar.
Oziq-ovqatda qancha natriy borligini bilish uchun yorliqlarni diqqat bilan o’qing. Agar 100 g tuzda 1,5 g dan ortiq natriy bo’lsa, bunday mahsulotni zararli deb hisoblash mumkin.
Nimani almashtirish kerak?
Misol uchun, baliq juda foydali. Lekin dudlangan, sho’r suvda, yog’da pishirilgani haqida bunday deb bo’lmaydi. Konservalangan baliqdan ko’ra yangi yoki muzlatilgan baliqni tanlash yaxshiroq. Salat tayyorlashda souslar va qadoqlangan ziravorlardan foydalanmaganingiz ma’qul.
Siz natriy iste’molini kamaytirishingiz mumkin, masalan, tuzsiz parhezga rioya qiling. Ammo bu tuzdan butunlay voz kechasiz degani emas. Taomingizni tabiiy ziravorlar va o’tlar bilan boyiting. Tuyilgan qizil qalampir, zarchava, sarimsoq va zanjabilda organizmga kerak bo’ladigan tuz yetarlicha bor.
Bundan tashqari, kattalar organizmi kuniga 6 g tuz talab qiladi. Bu taxminan 1 choy qoshiq miqdorga teng.
