TURKIYaNING KAYSERI TAOMLARI

GILABRU

Gilaburu – yashil rangdagi yasmiq kattaligidagi uzumga o’xshash yumaloq meva. Bir shingilda 30-40 ta meva bo’ladi. Gilaburu kuz oylarida qizarishni boshlaydi. Oktyabr oyida terib olinadi, tozalanadi va ko’zalarda saqlanadi. Suv sepilib qorong’i va salqin joyda saqlanadi. Buyrak toshini tushirish va og’riq qoldiruvchi xususiyatlarga ega.

KAYSERI BOSTIRMASI

Bostirma – mol va buqa go’shtini maydalab tog’rab yoki qirg’ichdan chiqarib tuz va zirvorlar bilan ishlov berilgan, yarim quritish orqali tayyorlanadigan go’sht mahsuloti.

KAYSERI MANTISI

Manti – un, suv, tuxum, tuz kabi asosiy tarkibiy qismlarni ma’lum nisbatda aralashtirib, qorishtirib, biroz tindirilib, ma’lum o’lchamdagi bo’laklarga bo’linib, ma’lum miqdorda qiyma solingan xamirni o’rash orqali tayyorlanadigan taomdir. Turkiyaning Kayseri viloyati bilan integratsiyalashgan mantining tarixi qadimgi davrlarga borib taqaladi.

ASIDE

Aside, Anadoluning turli joylarida tayyorlanadigan, asdie deb ham ataladigan holva turi bo’lib, uning kelib chiqishi o’rta asr arab oshxonasiga asoslangan. Odatda, un yoki guruch pishiriladi va bo’tqa holga keltiriladi, keyin qiyom yoki asal, yong’oq, yeryong’oq, oddiy yog’ va boshqalar qo’shilib tayyorlanadi.

BAYRAM YaYuNASI

Bu diniy bayramlarning birinchi kunida iste’mol qilinadigan taom bo’lib, qo’y go’shti, tomat pastasi va turli ziravorlar bilan qovurilgandan keyin piyoz va no’xat qo’shib pishiriladi.

BULAMACh ShO’RVA

Bu un, yog’ va yogurtdan tayyorlanadigan sho’rva turi. Mahmud Qoshg’ariyning devonida “bo’tqa” pishirmoq ma’nosini bildiradi. “Devoniy”da “Bulgama” deb atalgan bo’tqa Usmoniy turklar davridagi kambag’allarning taomi bo’lgan. Usmoniy turklar oshxonasida un, yog’ yoki pishloq, ba’zan esa shakar bilan tayyorlanadi.

ChEMEN

Turli xil ziravorlar, tomat pastasi, sarimsoq, tuz va suvni ma’lum nisbatda aralashtirib, kosalarga solib sotiladigan, ishtaha ochuvchi, ko’p iste’mol qilinadigan , mazali tabiiy mahsulot hisoblanadi.

ChERKES MANTISI

Bu manti turi bo’lib, unda xamir uchburchak shaklida kesiladi va odatiy manti o’rniga piyoz bilan qovurilgan qaynatilgan kartoshka bilan to’ldiriladi. Ustiga qizil murch qo’shilgan sariyog’ sepib dasturxonga tortiladi.

TEPSI MANTISI

Kvadrat shaklida kesilgan manti xamiri yog’langan patnosga teriladi. Tandirda yoki pechda tovoqni aylantirib qovuriladi. Bu jarayondan so’ng unga boshqa idishda tayyorlangan qiymali sous solinadi va sarimsoqli qatiq bilan tortiladi. Bu turdagi manti ichi qiyma bilan to’ldirilgan xamirlar patnosga teriladi, pishgandan so’ng esa ustiga qiymasiz sous va qatiq bilan ham dasturxonga tortilishi mumkin.