Aydinning qaeriga qaramang, o’tmishni ko’ra olasiz va shaharning tabiati va madaniy tuzilishiga qoyil qolmasdan ilojingiz yo’q. Efes dostonlari hikoya qilingan davrni his qilish uchun sayohat qilayotgan bo’lsangiz Aydin ayni muddao.
«Allohning osmon ostida yaratgan eng go’zal yeri» (Gerodot)
Muvofiq iqlim sharoiti va unumdor yerlari bilan “Sivilizatsiyalar vodiysi” deb atalgan Buyuk Menderes havzasi tarixning har bir davrida jadal madaniy rivojlanishga guvoh bo’lgan. Aydinning bu madaniy jarayonda muhim o’rni bor. Shaharda qo’lga kiritilgan sopol topilmalarga ko’ra, aholi punktlari eramizdan avvalgi davrga to’g’ri keladi. U miloddan avvalgi 4500 yilga borib taqaladi. Aydinning ilk tarixiy ma’lumotlari Xet manbalarida keltirilganligi aytib o’tilgan.
Me’morlar va tabiblar shahri, yer yuzidagi ilk notali musiqalaridan biri bo’lgan “Seykilosning nolasi”ning shahri Tralleis Aydin viloyatining qadimiy manzilgohidir. Mintaqada Tralleis shahri bilan bir qatorda, Afrodisias, Miletos, Alinda, Alabanda, Nysa, Magnesia, Amyzon, Panionion, Neopolis, Mastaura, Antiokya, Gerga, Axaraka, Harpasa, Piginda, Orthosia, Phygela kabi muhim qadimiy shaharlar barpo etilgan.
Aydin zamonaviy shahar bo’lsa-da, madaniy va tabiiy boyliklari bilan ochiq osmon ostidagi muzeyga o’xshaydi. O’zining joylashuvi tufayli tarix davomida ko’plab sivilizatsiyalarni o’z ichiga olgan va o’tmishdan hozirgi kungacha bo’lgan tarix izlarini ko’rishingiz mumkin bo’lgan muhim turizm shaharlaridan biridir.
Ajoyib tabiati va dengizi madaniy va arxeologik qadriyatlar bilan uyg’unlashgan Aydin, Egey mintaqasida ko’rish kerak bo’lgan noyob turizm shahri.
