Muzqaymoq haqidagi mashxur faktlar.
1.Vanil bilan muzqaymoq eng keng tarqalgan muzqaymoq turi hisoblanadi. Uning yaratuvchisi Fransiyalik Gerard Tiersen ismli oshxona mutaxassisidir. Keyingi o’rinlarda esa sutlisi, keyin shokolad va qulupnaylisi turadi.
2. Vafli konuslari 1904 yili AQShning Sent-Luisdagi Butunjahon ko’rgazmasi paytida paydo bo’lgan. O’sha vaqtga qadar muzqaymoqni idishchalarda yeyishgan. Dunyodagi eng katta konusli muzqaymoqni Italiyada Della Vecia va Andrea Andrigetti yaratishdi. Muzqaymoqning uzunligi 2.81 metrga teng bo’lgan.
3. Agar siz sigirning sutini butunlay sog’ib olsangiz, siz 34 mingga yaqin yuqori sifatli muzqaymoq olasiz.
4. Yevropa birinchi marta 13-asrda muzqaymoqni iste’mol qilib ko’rgan.
5. Amerika Qo’shma Shtatlarida ko’proq muzqaymoq ishlab chiqariladi.
6. Olimlarning aytishlariga qaraganda, Aleksandr Makedonskiy nektar yoki asalni qor bilan iste’mol qilishni hush ko’rgan ekan.
7. Bozor tahlilchilari iqtisodiy inqirozlar va urushlar davrida ham muzqaymoq sotishning sezilarli darajada ortib borganini aytishgan.
8. Shokoladli sirop juda mashxur.
9. Dunyoda muzqaymoqning 700 dan ortiq turlari mavjud. Misol uchun, Meridadagi kafelardan birida odatiy bo’lmagan ta’mlarni sinab ko’rishingiz mumkin. U yerda Tuna va qisqichbaqali muzqaymoq ham bor.
10. Muzqaymoq tayoqchasi 1905 yilda Frank Epperson tomonidan ixtiro qilingan.
Ayoz kunda gazli suv to’ldirilgan finjonini ko’chada unitib qoldiradi. Unda aylantirish uchun tayoqcha ham birga qolib ketadi. Ertalab bo’lsa u cho’pakcha bilan birga qotib qolgan stakanga ko’zi tushadi. Yillar o’tganidan keyin esa u cho’pakchali musqaymoq sharbatini yaratdi.
11.Tanzaniyada «Inga oziqlanadigan» deb nomlangan daraxt bor. Uning mevalari vanilla muzqaymoqining ta’miga ega.
12. Agar siz eng qimmat muzqaymoqni yeb ko’rishni istasangiz, unda siz Nyu-Yorkdagi «Serendipity» restoraniga borib, 1000 dollar berishingiz kerak bo’ladi. Unda shokolad, noyob mevalar, Parij mevalari va bezatish uchun ishlatilgan oltin barglari bilan muzqaymoq taqdim etiladi. Bundan tashqari sizga olmos bilan bezatilgan tilla qoshiq ham taklif qilinadi, ushbu qoshiqni o’zingiz bilan ham olib ketsangiz bo’ladi. Bunday qoshiqlar ta’mni ajratishda qo’llaniladi. Oddiy qoshiqlarda esa keyinchalik qoldiq qoladi.
13. Muzqaymoqning ko’p turlari bor. Ularning barchasi tarkibiga, to’qimalariga, ta’miga va qadoqlariga qarab ajraladi.
14. Rossiyada birinchi muzdek shirinlik sut va asal aralashmasini qolipga solib muzlatilganidan so’ng paydo bo’lgan. Yumshoq to’qimalarga erishish uchun uni maydalagich yordamida maydalashgan.
15. Kanadada muzqaymoq qishda ham hatto yozdan ko’ra ko’proq sotiladi.
16. Televidenyada ovqat pishirish shoulari paydo bo’lganidan keyin, muzqaymoq kartoshka pyuresining o’rnini egalladi.
17. Ko’pchilik muzqaymoqni yuqori kaloriyali mahsulot deb o’ylaydi, lekin aslida muzqaymoqda taxminan 200 kkal, meva muzida 150 kkal va kam yog’ miqdori 100 ga yaqin bo’ladi.
18. Muzqaymoqning asosiy komponenti havo. Aynan havo muzqaymoqqa yumshoqlik va maza baxsh etadi. Aks xolda muzqaymoq toshdek qattiq bo’lib qolar edi.
19. Christian Nelson sharofati bilan eskimo paydo bo’ldi. U shokoladli muzqaymoqni tajriba qilib ko’rdi.
20. Muzqaymoqli to’rt Kanadaning bir kompaniyasi tomonidan yaratilgan va u 10 tonnadan ortiqroq bo’lgan. Shu boisdan ham Ginnes rekordlar kitobining sahifalaridan joy olgan. Keyingi rekord Xitoy oshpazlariga tegishli bo’lib, uning eni 3 metr, uzunligi 4.8 metr, og’irligi esa 8 tonnani tashkil etardi.
1. Ko’pgina shifokorlar ota-onalarga angina tushishini oldini olish uchun bolalarga muzqaymoq berishni tavsiya qiladi. Surunkali faringitning kuchayib ketishining oldini oladi, chunki muzqaymoq tomoqni qattiqlashtiradi.
2. Amerikaliklar eng ko’p muzqaymoq iste’mol qiluvchi insonlar hisoblanishadi. Ular yiliga kishi boshiga 22 litrdan muzqaymoq yeyishar ekan
3. Shirinlikda shakar sekin eriydi.
5. Rossiyada qorbobo muzqaymoqdan yasalgan. Uning balandligi ikki metr , og’irligi esa 300 kg edi. U Rossiya bayrog’ida bor ranglar bilan tayyorlangan.
6. 2002 yilda Chilida muzqaymoq sotuvchisi hibsga olindi, bunga sabab u muzqaymoqqa kokain moddasidan qo’shgan. Shuning uchun u euphoria bo’lib hizmat qildi va ko’pchilik unga o’rganib ham qoldi.
7. Qovurilgan muzqaymoqni tayyorlash uchun muzqaymoq to’pini olib, yaxshilab muzlatib, so’ngra uni un, aralashtirilgan tuxum va talqonga bo’ktirib olasiz. Muzxonadan olib, chuqur yog’ga solib qovuring.
8. Ko’pincha muzqaymoq yakshanba kunlari sotib olinadi.
9. 19-asrda muzqaymoq narxini bilish uchun A.P. Chexov A.P. Plescheevga yozgan maktubida Zambrini qandolat do’konining muzqaymog’i uchun bor pulining yarmini sarflaganiga nazar solsak bo’ladi.
10. 20 tonnalik boshqa rekord egasi ikki qavatli uyning balandligi muzqaymoq yaratdi. Muzqaymoqni Nyu-York yuk mashinasiga jahon rekordini o’rnatish uchun topshrishdi. Ko’p odamlar moshina ochilishi va ulkan muzqaymoqni guvohi bo’lish ilinjida edilar. Lekin umidlar puchga chiqdi. Muzqaymoq yetkizilayotgan paytda erib ketti. Qulupnay va kivi mazasidagi suyuqlik maydonga to’kila boshladi. 11.Sloveniya ishlab chiqaruvchilari 35 m uzunlikdagi muzqaymoq chiqarib, Ljubljansk aholini ajablantirishga qaror qildilar, bu sutni ishlab chiqaradigan kompaniya yaratilgan kundan boshlab ramziy belgidir. Quruq muz va suyuq azot muzqaymoqni saqlab qolish uchun ishlatilgan, qo’shimcha ravishda 40 ta xodimning yordami bilan uni maxsus sovutgichli kameraga o’rnatish kerak bo’lgan.
12. Bugungi kunda ishlab chiqaruvchilar turli xil lazzatlar bilan muzqaymoq ishlab chiqarish sohasida ancha rivojlangan. Siz pomidor, piyoz, mayonez, qalampir, jo’xori mazali muzqaymoqlarni ham topishingiz mumkin.
13. Dunyodagi mashhur Mak Donalds kompaniyasi hayvonlarga yordam berishga qaror qildilar. Ular, McFlurry ning qopqog’ida kichikroq teshik ochishdi, shunda muzqaymoq qoldiqlarini yalayotgan hayvonlarning boshiga muzqaymoqlar shirasi tegib qolmasdi va ular tirik o’lja bo’lishmaydi.
Muzqaymoq haqida noto'g'ri fikrlar
1. Sutda foydali xususiyatlar yo’q. Haqiqiy ishlab chiqaruvchilar muzqaymoqni sutdan qiladi va u ko’p miqdorda ozuqa moddalari va vitaminlarni o’z ichiga oladi. Vitaminlarning boy miqdori ko’plab kasalliklarga qarshi kurashishga yordam beradi.
2. Muzqaymoq orqali sog’ayish mumkin. Hammasi yeyilgan muzqaymoq miqdoriga bog’liq. Bir dona muzqaymoqdan ortiqcha vazn yeg’ish mumkin emas. Lekin bu tunda yeyilgan yoki bo’lmasa, murabboli hamda siropli muzqaymoqqa tegishli emas. Eng muhimi tabiiy muzqaymoqni yoki bo’lmasa meva muzini iste’mol qilishdir. U nafaqat salqinlik baxsh etadi, balki kamroq kaloriyani ham o’z ichiga oladi.